Finansowanie NCN dla projektu dr Julii Możdżeń z Instytutu Historii

Miło nam poinformować, że projekt naukowy złożony przez dr Julię Możdżeń z Instytutu Historii uzyskał finansowanie Narodowego Centrum Nauki w konkursie OPUS 29.

Projekt „Historia i losy kolekcji berlińskiej. Opracowanie starodruków ze zbiorów zabezpieczonych w Bibliotece Uniwersyteckiej w Toruniu” realizowany będzie we współpracy Uniwersytetu Gdańskiego i Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Po stronie UG prace merytoryczne nad kolekcją berlińską prowadzić będą dr Julia Możdżeń i dr Aleksandra Girsztowt-Biskup z Instytutu Historii, a po stronie Biblioteki UMK Ilona Lewandowska i Magdalena Awianowicz (Oddział Zbiorów Specjalnych BU UMK).

Wartość projektu po stronie UG wynosi 430 029 zł, natomiast łączna wartość całego przedsięwzięcia to aż 1 056 473 zł.

Projekt ma na celu wypełnienie luki badawczej dotyczącej wojennych i powojennych losów zabezpieczonych zbiorów książek, które dziś stanowią istotny element europejskiego dziedzictwa kulturowego. Szczególne znaczenie mają tu wczesne druki z dawnej Pruskiej Biblioteki Państwowej w Berlinie, znane jako tzw. Berlinka.

Starodruczna kolekcja z proweniencją berlińską, bedąca własnością Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu, obejmuje 621 woluminów starych druków ze wszystkich dyscyplin wiedzy, drukowanych w czołowych europejskich drukarniach od początku XVI do II poł. XVIII w. To największe jak dotąd wiarygodne ustalenie dotyczące wielkości tzw. „kolekcji berlińskiej” w Toruniu. Materiały te trafiły do Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu po II wojnie światowej różnymi drogami: poprzez zabezpieczenia prowadzone po wojnie przez bibliotekarzy i historyków na terenie Pomorza i Warmii, w wyniku przekazywania książek do nowo powstającego uniwersytetu w Toruniu ze zbiornic zbiorów zabezpieczonych (m.in. Kraków, Koszalin, Katowice), a także przez wymianę i zakup. Brak zachowanej dokumentacji archiwalnej związanej z kolekcją berlińską czyni ustalenie dokładnych dróg napływu tych zasobów jednym z głównych celów projektu.

Najważniejsze założenia projektu: 1. Badania archiwalne i rekonstrukcja losów kolekcji. Projekt zakłada ustalenie, w jaki sposób berlińskie zbiory trafiły do Torunia — poprzez analizę materiałów archiwalnych w Polsce i Niemczech dotyczących historii zbiorów zabezpieczonych. 2. Kompleksowe badania proweniencyjne. Analiza 621 woluminów z XVI–XVIII wieku. Szczególne uwzględnienie 68 dawnych druków muzycznych. Badania opraw i kodykologia najcenniejszych obiektów. 3. Opracowania naukowe i efekty digitalizacyjne. W ramach projektu powstaną m.in.: trójjęzyczna monografia Open Access z historią kolekcji, wynikami badań i katalogiem wszystkich woluminów, ulepszone rekordy bibliograficzne w ALMA połączone ze StaBiKat, udostępnienie znaków proweniencyjnych w ProvenienzWiki, publikacja danych badawczych w RepOD, wystawy cyfrowe na platformie BU UMK oraz w Google Arts & Culture. 4. Upowszechnianie wyników badań. Planowane są wystąpienia na konferencjach (np. Ossolineum, IAML) oraz międzynarodowa konferencja końcowa podsumowująca projekt.4

Gratulujemy serdecznie!

Pokaż rejestr zmian

Data publikacji: poniedziałek, 1. Grudzień 2025 - 14:38; osoba wprowadzająca: Monika Nagórska Ostatnia zmiana: czwartek, 4. Grudzień 2025 - 14:35; osoba wprowadzająca: Monika Nagórska